انواع نبات، از محبوب‌ترین چاشنی‌های ایرانی در کنار چای است. شهرهای مختلف ایران از جمله یزد، مشهد، یزد و قم مراکز اصلی تولید نبات اعلا به شمار می‌روند. ذائقه‌های مختلف و کاربردهای متفاوت به مرور زمان، تنوع زیادی در بین نبات‌ها ایجاد کرده‌است.
تولیدکنندگان با ایجاد تنوع در محصولات خود ، سعی در ربودن گوی رقابت از همتایان خود دارند. در این مطلب انواع مختلف نبات و کاربرد هرکدام از آن‌ها را شرح داده‌ایم. با ما همراه باشید تا اطلاعات مفید و جالبی به شما ارائه بدهیم
یک فرایند با انواع نبات مختلف
اولین نوع از انواع نبات، شاخه نبات است. بیشتر ما تا اسم نبات به گوش‌مان می‌خورد، شاخه نبات‌های مجالس عروسی در ذهن‌مان تداعی می‌شود. این محصول، به صورت شاخه‌های بلند و کوتاه و با طعم‌های زعفرانی، سفید و گیاهی تولید می‌شود.
بلورهای شیشه‌ای و زیبای نبات، به دور نخی از جنس پنبه تشکیل شده‌اند. این شکل از نبات، هم در جشن‌های عروسی و هم در مصارف خانگی کاربرد دارد.
نوع جدیدتری از انواع نبات به نبات چوبی شهرت دارد. تفاوت این نبات با نوع قبلی، وجود یک نی چوبی یا پلاستیکی به جای نخ است. نبات چوبی علاوه بر ظاهری شکیل و زیبا، نحوه استفاده آسانی دارد. این نبات از تنوع خوبی نیز برخوردار است و در طعم‌های مختلفی از جمله سفید، زعفرانی، دارچینی، چای ترش و گل گاو زبان تولید می‌شود.
همه این مزایا، نبات چوبی را به نباتی مناسب جهت پذیرایی از میهمانان تبدیل کرده‌است. به دلیل وجود خاصیت سرطان‌زایی در نی‌های پلاستیکی، توصیه ما به شما استفاده از نبات‌هایی با نی میانی چوبی است.
گاهی در حین تولید و بسته بندی نبات‌ها، تکه‌هایی از آن‌ها جدا می‌شود. با جمع‌آوری و بسته بندی این تکه‌ها به صورت بهداشتی، شکل دیگری از انواع نبات روانه بازار می‌شود. به این نوع از نبات، دندانه می‌گویند.
طعم نبات دندانه تفاوتی با انواع دیگر آن ندارد ولی قیمت آن به صرفه‌تر است. اندازه کوچک تکه‌های نبات دندانه، نیاز به شکستن یا خردکردن ندارد و به راحتی در آب‌جوش حل می‌شود.
نبات پودری، به نوعی از نبات گفته می‌شود که از خرده‌های ریز نبات‌های دیگر حاصل می‌گردد. اندازه آن‌ها بسیار کوچک‌تر از نوع قبلی است و به جای شکر کاربرد دارد. از آن‌جایی که نبات پودری از انواع دیگر نبات به دست می‌آید؛ تنوعی مشابه به آن‌ها دارد. این نبات، ظاهر مناسبی برای میهمانی‌ها و جشن‌‌ها ندارد و بیشتر به صورت شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
شیره نبات، شکل مایع نبات است که حالت بلوری ندارد. این شکل از نبات، قابلیت شیرین کنندگی زیادی دارد و جایگزین خوبی برای قند و شکر محسوب می‌شود. شیره نبات به سرعت در چای و دمنوش حل و موجب افزایش قوای بدنی می‌شود.
انواع زعفرانی و گیاهی آن، برای ذائقه‌های مختلف عرضه شده‌است و این تنوع، شیره نبات را برای تهیه شربت‌های زعفرانی و گیاهی مناسب ساخته‌است.
نبات مخلوط و پرده نبات از دیگر محصولات جانبی فرایند تولید نبات و انواع نبات است. پرده نبات بلورهای نازک تشکیل شده بر روی پاتیل است که بسیار ترد می‌باشند. طعم و کیفیتی یکسان با اشکال دیگر نبات دارند و تنها تفاوت، در شکر ظاهری آن‌ها مشاهده می‌شود. بهترین فرم از این نبات توسط قنادان زبر دست یزدی در این شهر، پخت می‌شود.
نبات مخلوط هم در اثر غلظت زیاد شیره، در کف و جداره‌های پاتیل ایجاد می‌شود و دارای شکل نامنظمی است. این شکل ظاهری موجب شده تا به صورت فله‌ای به فروش برسد.
خواص نبات از دیدگاه طب سنتی و اسلامی
در طب سنتی و همینطور طب اسلامی برای نبات خواص بسیاری عنوان شده است، از خاصیت های دارویی یا خاصیت های ضد درد و …. به همین دلیل می توان نبات دارای خواص باورنکردنی نبات و نبات داغ از دیدگاه طب سنتی و اسلامی است که در مقاله ای به صورت جداگانه در رابطه با این خواص با جزئیات کاملتری توضیحاتی را برای شما آماده کرده ایم.
نبات یزد، اصالت و کیفیت
یزد، یکی از شهرهای معروف در زمینه تولید نبات است. نبات‌های بی‌نظیر یزدی طوری در دل اهالی شهر خود نشسته‌اند؛ که اگر از مردم یزد سوال کنید، نباتی غیر از نبات خودشان را قبول ندارند. نکته مثبت نبات یزدی حفظ کیفیت ممتاز خود، طی سال‌های طولانی است. در این شهر، علاوه بر انواعی که پیش‌تر ذکر شد، دو نوع نبات دیگر نیز تولید می‌شود. لقمه نبات و کاسه نبات، در کنار پرده نبات از اصلی‌ترین و در عین حال پرطرفدارترین انواع نبات یزد هستند.
همان‌طور که از اسم لقمه نبات پیداست، لقمه‌ای آماده برای نوشیدن یک لیوان چای گرم است. شفافیت زیاد بلورهای آن، باعث شده تا نام صنعتی نبات یاقوت را از آن خود کند. شکل ظاهری نبات لقمه بسیار زیبا و مناسب هدیه دادن است. این ظاهر شکیل، لقمه نبات را به محصولی صادراتی تبدیل کرده‌است و به شایستگی توانسته است که مشتریان خارجی خود را راضی باقی نگه‌دارد.
بعد از تهیه نبات در پاتیل‌های مخصوص، قسمت پایینی آن را جدا می‌کنند و به نام کاسه نبات روانه بازار می‌کنند. این شکل از نبات از قدیم بین مردمان بسیار رایج بوده‌است و عموما در کنار چای خود آن را مصرف می‌کردند. کاسه نبات‌های یزد، به‌قدری ترد هستند که به راحتی می‌توان بلوری کریستالی از روی آن جدا کرد. از آن‌جایی که بلورهای کاسه نبات با اندازه‌ای کوتاه به یک‌دیگر متصل‌اند، به شکل سنگ گران‌قیمتی به نام آماتیست درآمده است. همین شکل ظاهری سبب نام‌گذاری تجاری آن، با عنوان آماتیس نبات شده‌است.
نکته قابل توجه درمورد نبات‌های یزدی، عدم وجود نخ میانی در آن‌هاست که مصرف آن را دلپذیرتر کرده‌است.
تبعیض رنگی بین انواع نبات
آیا نبات فقط به رنگ سفید است؟
اگر این‌طور فکر می‌کنید، دو نوع نبات فوق‌العاده را از دست داده‌اید. نبات سوخته و نبات قهوه‌ای، دو نوع از نبات‌ها هستند که با وجود خواص و کاربردهای مفیدی که دارند، در بین عموم کمتر شناخته شده اند.
با حرارت دادن نبات و سوزاندن آن، ماده‌ای قهوه‌ای رنگ با طعمی بین تلخی و شیرینی تولید می‌شود. ماده قهوه‌ای رنگ جدید از نظر فیزیکی و شیمایی، با نبات سفید کریستالی متفاوت است. این ماده به‌دست آمده، دارای خاصیت قابض کنندگی است که برای درمان مشکلات گوارشی استفاده می‌شود.
داستان نبات قهوه‌ای کمی مفصل تر است. برخلاف نبات ساده که از شکر سفید تولید می‌شود؛ نبات قهوه‌ای از شکر قهوه‌ای به دست می‌آید. میزان قند کمتر و مواد معدنی شکل گرفته در آن اثبات می‌کند که فواید بیشتری نسبت به نبات سفید برای سلامتی بدن انسان دارد. به نظر می‌رسد می‌توان نبات قهوه‌ای را جایگزین مناسبی برای نبات دانست.
این نبات در سال‌های اخیر به واسطه مواد معدنی و خواصی که دارد؛ بسیار مورد استقبال قرار گرفته‌است. متاسفانه این رونق در بازار نبات قهوه‌ای عده‌ای از سودجویان را وسوسه می‌کند تا دست به تقلب بزنند.
این افراد با افزودن رنگ قهوه‌ای به نبات سفید، آن را با عنوان نبات قهوه‌ای به خریداران بی اطلاع عرضه می‌کنند. برای یافتن خالص‌ترین نبات قهوه‌ای در ایران باید سراغ تولیدی‌های نبات در شهر اصفهان را بگیرید. نبات قهوه‌ای نیز مانند دیگر انواع نبات به شکل‌های شاخه‌ای، دندانه و … وجود دارند.
سخن پایانی
انواع نبات از دیرباز جزء چاشنی‌های محبوب میان ایرانیان بوده و بازار پر رونقی در فروش داشته‌است. برندهای معتبری هم‌چون افضلی در زمینه عرضه نبات با کیفیت و اصل به مشتریان خود خدمت رسانی کرده‌اند. با توجه به تقبلات و عدم رعایت بهداشت که گاهی در کارگاه‌های زیر زمینی رخ می‌دهد، توصیه میکنیم خرید نبات را محدود به برندهای مورد اطمینان کنید.
امروزه با توسعه دنیای مجازی علاوه بر خرید حضوری از فروشگاه‌های مختلف، گزینه خرید آنلاین نبات و خرید انواع نبات به میان آمده‌است. تولیدکنندگان با سپردن محصولات خود به سایت‌های فروش و ارائه دقیق مشخصات آن‌ها، خرید را برای مشتریان خود بسیار راحت‌تر کرده‌اند. فروشگاه اینترنتی مالمو، یکی از این سایت‌هاست که با اعطای امکانات و خدمات مختلف به کاربران خود، گزینه‌ای مناسب برای اعتماد و خرید بدون دردسر می‌باشد.
منابع: سایت کندی دی، سایت ایساتیس برتر، سایت یزد شیرینی و سایت آرش کندی